Dermatologie voor uw hond

Het oor bestaat uit een buitenoor, middenoor en een binnenoor.

Het buitenoor bestaat uit de oorschelp en de gehoorgang. Het trommelvlies scheidt het buitenoor van het middenoor. Het middenoor bestaat uit de drie gehoorbeentjes en zorgt ervoor dat het geluid wordt overgedragen naar het binnenoor. Het binnenoor bestaat uit een slakkenhuis en drie halfcirkelvormige kanalen. Het slakkenhuis zorgt ervoor dat het geluid wordt doorgegeven naar de hersenen. De drie halfcirkelvormige kanalen zorgen voor het evenwicht.

Er zijn een aantal factoren die invloed kunnen hebben op het ontwikkelen van oorontstekingen. Dit zijn onder andere:

• de anatomie van het oor

• vochtigheid van het oor en de gehoorgang

• veel vuiligheid in het oor

Een oorontsteking kan ontstaan door:

• Parasieten, bijvoorbeeld oormijt

• Allergie, bijvoorbeeld door voeding

• Bacteriële infectie of gist infectie

• Vreemd voorwerp in het oor, bijvoorbeeld een grasaar

• Tumor of poliep in het oor

Oormijten
Oormijten (wetenschappelijke benaming: Otodectes cynotis) komen het meest voor bij pups en jonge honden. De mijten veroorzaken een ontstekingsreactie in het oor. Honden met oormijten hebben jeuk aan de oren, schudden met de kop en de oren kunnen soms ook pijnlijk zijn. Het is een besmettelijke aandoening en kan via direct contact met andere honden worden doorgegeven.

Om te weten of een hond oormijt heeft, kijkt de dierenarts met een otoscoop in de oren van de hond en zal zij/hij de mijten vaak al zien bewegen als witte stipjes. Indien dit niet het geval is, wordt er een staaltje van de oren genomen en kijkt de dierenarts onder de microscoop of er mijten aanwezig zijn. Het is belangrijk om de honden goed en herhaaldelijk te behandelen zodat alle mijten gedood worden.

Demodex
Demodex, ook wel puppyschurft genoemd, is een soort schurftmijt, een parasiet. De soort die bij de hond voorkomt heet Demodex canis. Demodex mijten behoren tot de normale flora van de huid (net als bepaalde bacteriën) en zijn bij bijna elke hond aanwezig in de talgklieren en haarfollikels. Moederdieren dragen de mijten over aan hun pups binnen 3 dagen na hun geboorte, door het intensieve lichamelijke contact dat ze hebben. Na de eerste 3 dagen is er geen besmetting meer mogelijk door de beharing en de verhoorning van de huid. Demodex is dus niet besmettelijk bij oudere dieren! (Voor de duidelijkheid: de ziekte is beschreven als “Demodex” (met een hoofdletter), de mijten zelf met een kleine letter).

4 problemen
Er zijn 4 problemen die een rol spelen. Een parasitair probleem: het huidprobleem ontstaat als er meer mijten aanwezig zijn dan normaal. Een immunologisch probleem: er is een probleem met de afweer, waardoor meer mijten zich kunnen handhaven in de huid. Endocriene factoren: de levenscyclus van de mijt hangt samen met hormonale veranderingen bij de hond. Een bacterieel probleem: demodex mijten, die in overmaat aanwezig zijn in de huid, zorgen ervoor dat de natuurlijke barrière van de huid wordt doorbroken. Hierdoor hebben bacteriën het makkelijker om zich over de huid te verspreiden.
Meestal zijn er meerdere dieren uit één nest aangetast. Vooral hele jonge dieren of hele oude dieren hebben dit probleem. Soms kun je ook met het blote oog al dingen aan de huid zien, die een vermoeden van Demodex geven. Kale plekken en grijze zones op de huid zijn verdacht. De diagnose kan echter pas gesteld worden na het nemen van een huidafkrabsel en het vinden van veel mijten onder de microscoop.
De meeste honden met Demodex kunnen behandeld worden en zo (tijdelijk) genezen. Alleen bij honden met de veralgemeende vorm kan de ziekte zo ondraaglijk worden dat zij er aan overlijden of dat euthanasie de beste oplossing is. Alle factoren die zorgen voor een heropflakkering van Demodex moeten zo goed mogelijk onder controle gehouden worden (hormonaal en afweer). Zorg voor een optimale voeding en laat uw hond preventief inenten. Als de hond bepaalde ziektes niet krijgt, zullen de demodex mijten ook niet profiteren.

Honden kunnen een schimmelinfectie krijgen door in contact te komen met andere geïnfecteerde honden of met een besmette omgeving. Schimmelsporen zijn zeer resistent in de omgeving en kunnen tot 2 jaar overleven. Een schimmelinfectie kan vanzelf overgaan, maar dat duurt vaak lang en in de tussentijd worden weer veel dieren, mensen en omgevingen besmet. Daarom is een behandeling noodzakelijk. Schimmel kan dus besmettelijk zijn voor de mens.

Schimmel tast de haren, nagels en de hoornlaag van de huid aan. Honden met een schimmelinfectie kunnen variabele huidklachten hebben. Kaalheid op één of meerdere plekken (soms in de vorm van typische ringen), korsten, roodheid en/of verdikking van de huid. Heel soms hebben honden ook jeuk.

Ontstekingen van de huid worden bij een hond vaak veroorzaakt door een bacterie. Dikwijls speelt er bij een bacteriële huidinfectie een onderliggend probleem mee.

Onderliggende oorzaken voor het ontstaan van een huidinfectie:

Parasieten:
Vlooien, mijten, luizen, etc.

Allergie:
Honden kunnen allergisch zijn voor vlooien, voeding, omgevingsallergenen zoals huisstofmijt en/of pollen.

Vochtigheid en warmte:
Bijvoorbeeld de huidplooien van een Sharpei.

• Droge huid

• Hormonale problemen:

Bijvoorbeeld honden met de ziekte van Cushing.

Net zoals mensen kunnen ook honden een allergie krijgen. Het is soms moeilijk meteen te achterhalen waarvoor uw hond allergisch is. Door middel van een stappenplan met uitsluiting van verschillende oorzaken, kunnen we een diagnose stellen.

Over het algemeen kan een allergische aandoening opgesplitst worden in drie belangrijke groepen volgens oorzaak:

Vlooienallergie

Dit zijn honden die overgevoelig reageren op vlooienbeten. Ze krijgen heftige huidreacties op het speeksel van de aanwezige vlooien. Voor deze allergie is het belangrijk om uw hond maandelijks zeer strikt te ontvlooien met een middel voor honden met een vlooienallergie.

Voedingsallergie

Dit zijn honden die overgevoelig reageren op bepaalde voedingen. Naast huidklachten kunnen ze soms ook last hebben van maagdarmklachten. De meeste honden zijn allergisch voor een bepaalde eiwitbron. Dit wil zeggen dat we een voeding moeten geven met een eiwitbron die uw hond nog nooit gegeten heeft. Het veiligste is om een speciale hypoallergene voeding te geven (dit is een commerciële voeding waarvan de eiwitten gesplitst zijn in hele kleine deeltjes zodat de hond hier vaak niet allergisch op reageert). Een andere optie is om zelf te gaan koken voor uw hond. U krijgt dan een speciaal voorgeschreven dieet mee. Het belangrijkste van een voedingstest is dat deze 6 tot 8 weken strikt aangehouden wordt. Dit wil zeggen dat uw hond ALLEEN deze voeding mag krijgen zonder iets erbij. Indien uw hond één keer een klein stukje kaas, boterham of snoepje krijgt gedurende deze test, moet u opnieuw beginnen om een betrouwbare test te doen. Een kleine hoeveelheid eiwit waarop uw hond reageert kan namelijk alweer jeuk geven.